Nieuws
Efficiëntie LED-armatuur belangrijker dan ooit door hoge energieprijzen
Franky Hens en Kirsten Audenaert van het Vlaamse Slamotra (3,3ha kas in Kruibeke) namen enkele weken geleden de derde en laatste fase LED-verlichting in gebruik.
Bij Slamotra worden 5 soorten sla op natuurlijke wijze gekweekt op goten. Sinds 2016 investeren zij volop in de energiezuinigheid van hun kassen. Waar eerder al rode sla en eikenblad werd belicht met LED, is nu ook voor de belichting van botersla de overstap gemaakt van HPS naar LED. De positieve onderzoeksresultaten naar het juiste spectrum voor dit specifieke sla gewas, in combinatie met de stijgende energieprijzen, heeft Slamotra hiertoe doen besluiten. Ook deze keer werd gekozen voor de Empress-armaturen van Oreon met de nieuwste LED-chips, die Slamotra tevens een significante energiebesparing zullen opleveren.
Energiebesparing
Franky Hens: “Onze energieprijzen zijn het afgelopen jaar 5 keer zo hoog geworden, dus we móesten hierop anticiperen. Ik was voorheen niet volledig overtuigd van het effect van LED op botersla, maar er is veel onderzoek naar gedaan met positieve uitkomsten, waardoor ik heb besloten om de overstap nu wél te maken. In deze botersla-kas van een kleine hectare zijn we van 3 HPS-lampen naar 2,5 stuks LED-lampen op een tralie gegaan en is het lichtniveau verdubbeld met een lager energieverbruik. Gezien de stijgende energieprijzen is de terugverdientijd voor LED verlichting nu een stuk interessanter geworden voor ons.”
Dynamisch spectrum
Franky Hens koos voor verschillende spectra in zijn kas, omdat botersla in het beginstadium een andere lichtbehoefte heeft dan later in de groei. Om deze reden is er aan de Empress-armaturen met Low Blue White spectrum in de eerste 12 tralies van de kas, extra Ver-Rood toegevoegd. Ver-Rood zorgt ervoor dat het jonge plantje de gewenste vorm krijgt. Nadat de kropvorming in de eerste dagen heeft plaatsgevonden, wordt de sla belicht met een Low Blue spectrum met extra wit licht. Dit aangepaste lichtspectrum zorgt voor beter zicht bij controlewerkzaamheden in de kas. Franky Hens: “We telen sinds het begin van het teeltseizoen met dynamische lichtspectra en dit stelt ons nu in staat om de verlichting af te stemmen op het weer en de energieprijs. Over de kwaliteit van de botersla ben ik erg tevreden, dit is beduidend beter dan onder enkel HPS.”
LEDs met dimfunctie
Slamotra is de eerste teler die een dimfunctie heeft op de top-verlichting van Oreon. Deze vraag ontstond bij hen vanuit het feit dat HPS-lampen niet dimbaar zijn en daardoor in groepen geschakeld moesten worden; met een lagere uniformiteit tot gevolg. Het dimmen van LED-armaturen stelt telers in staat lichtniveaus te verlagen met behoud van een hoge uniformiteit en geeft meer controle over de teelt. Oreon zag hier ook het nut van in, Sales Director Jan Mol: “We zien de vraag naar de aansturing van LED-verlichting toenemen, zeker in deze energiecrisis waar een dimfunctie het mogelijk maakt om nóg efficiënter te belichten.”
Energiebesparing in de kas
Sinds 2016 investeert Slamotra volop in een energiezuinige kas. Al het water wordt hergebruikt in de kas: Het regenwater van het dak wordt opgevangen en hergebruikt als irrigatiewater voor de planten. De armaturen van Oreon zijn watergekoeld; de warmte afkomstig van de leds wordt boven uit de kas weggevoerd naar buizen onder het teeltsysteem. Door het hergebruik van deze warmte hoeft er minder gestookt te worden. Op een gemiddelde dag waarbij er 15 uur wordt belicht, betekent dit een besparing van ruim 200 m3 gas per dag.
De waterkoeling van de lampen biedt een groot voordeel voor het telen van koude gewassen zoals sla. “Met HPS moesten we de lampen soms uitzetten omdat het te warm werd, maar met LED kunnen we langer belichten”, aldus Franky Hens. “Daarnaast is belichten met LED een stuk efficiënter omdat het bestaat uit blauw en rood licht, dat door de plant beter benut wordt dan het gele licht van HPS.”